Redakcje czasopism akademickich oraz wszyscy zainteresowani tematyką efektywnego publikowania wzięli udział w specjalnym szkoleniu. Wydarzenie, zorganizowane przez Bibliotekę Uniwersytetu Opolskiego, odbyło się 16 listopada w Sali Senatu UO. Składało się z dwóch prelekcji, uzupełnionych przez prezentacje, z którymi można się zapoznać poniżej. Spotkanie z ramienia organizatora otworzyła dyr. Danuta Szewczyk-Kłos, która też później moderowała dyskusję.
Jako pierwsza wystąpiła dr Aneta Drabek z Uniwersytetu Śląskiego, a tematem jej prezentacji było “Indeksowanie czasopism w bazach danych”. Szkolenie skierowane było głównie do redaktorów czasopism. Omówione zostały m.in. rodzaje baz danych i ich podział, różne inne źródła informacji o czasopismach, a na tym tle korzyści z indeksowania czasopism w bazach danych. Zwrócono uwagę na takie aspekty jak ocena czasopisma, wiarygodność danych, cytowania, zamieszczanie abstraktów lub pełnych tekstów, lepsza widoczność w Internecie. Prelegentka zauważyła, iż nie warto zabiegać o indeksowanie w jak największej ilości baz, lecz istotniejszy jest właściwy ich wybór, uwzględniający wymierne korzyści czasopisma, zasięg bazy oraz jej reputację. Padło kilka podpowiedzi, jak wyszukiwać bazy i jak z nimi współpracować oraz kilka przestróg, zwłaszcza przed “drapieżnymi” bazami i fałszywymi wskaźnikami Impact Factor.
Następnie głos zabrała Jolanta Szczepaniak kierowniczka zespołu Wydawnictwa Politechniki Łódzkiej, przybliżając słuchaczom temat: “Problemy z cytowaniami – praca nad wykazem materiałów źródłowych w publikacji”. Przedstawiła to zagadnienie przede wszystkim z punktu widzenia wydawnictwa, które zajmuje się żmudnym porządkowaniem wykazu materiałów źródłowych, użytych w pracach dostarczonych do opublikowania. W oparciu o szereg przykładów i dostępnych badań, omówiła niektóre praktyki autorów publikacji naukowych. Wielu z nich cytując, omawiając lub jakkolwiek wykorzystując inne prace, nierzadko dopuszcza się błędów, nieścisłości, a nawet nadużyć i manipulacji (sztuczne zwiększanie liczby cytowań, autopromocja poprzez autocytaty, cytowania “honorowe” i wymuszone, fałszywe cytowania i podbijanie wskaźnika cytowań dla zwiększenia wpływu i rangi czasopisma). Jeżeli więc wydawnictwo bierze odpowiedzialność za to, co publikuje i dba o własną renomę – redaktorzy sprawdzają przypisy i bibliografię załącznikową, ujednolicają sposoby ich zapisu, a także weryfikują poprawność i wiarygodność odnośników do innych tekstów. Kosztuje to sporo czasu i wysiłku, ale działa na rzecz etyki publikacyjnej.
Prezentacja dr Anety Drabek
Prezentacja Jolanty Szczepaniak
Zdjęcia i opracowanie graficznie: Piotr Kasprzyk z Działu Systemów Informatycznych i Zbiorów Elektronicznych
Tekst: Marcin Podolan z Działu Systemów Informatycznych i Zbiorów Elektronicznych