Z okazji dnia Wszystkich Świętych i Zaduszek
wspominamy osoby związane z Uniwersytetem Opolskim,
które odeszły w mijającym roku.
Prof. Wojciech Chlebda
† 1.10.2022
Był przez dziesięciolecia związany z Uniwersytetem Opolskim (wcześniej Wyższą Szkołą Pedagogiczną), m.in. jako wieloletni dyrektor Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej, czy prodziekan Wydziału Filologiczno-Historycznego UO. Był również członkiem i przewodniczącym Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych oraz Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN.
Prof. dr hab. Stanisław Gajda
† 23.11.2022
Wieloletni dyrektor Instytutu Filologii Polskiej oraz kierownik Katedry Języka Polskiego Wydziału Filologicznego UO, członek i przewodniczący Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, członek Komitetu Badań Naukowych, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów oraz przewodniczący Komitetu Językoznawstwa PAN, członek rad naukowych wielu instytutów, w tym Instytutu Badań Literackich oraz Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk.
dr hab. Tadeusz Rotter prof. UO
† 28.12.2022
Psycholog, wieloletni pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w latach 2006 – 2011 pracownik Instytutu Psychologii Uniwersytetu Opolskiego.
Po ukończeniu studiów związany naukowo z Instytutem Psychologii na Wydziale Filozoficzno-Historycznym a następnie (w latach 1999-2006) z Instytutem Psychologii Stosowanej na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej. Był także jednym z inicjatorów powołania tego Instytutu.
Papież Benedykt XVI
† 31.12.2022
Cześć zmarłemu papieżowi oddał Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego. Opolskie środowisko akademickie – za sprawą abpa Alfonsa Nosola – było dla Benedykta XVI miejscem wyjątkowym. Jeszcze jako kardynał Joseph Ratzinger uczestniczył w inauguracji roku akademickiego na Wydziale Teologicznym UO. Był to szczególny moment wyrażenia wdzięczności, że dzięki pozytywnej opinii kardynała Kongregacja Wychowania Katolickiego zgodziła się na utworzenie w 1994 r. w Opolu Wydziału Teologicznego.
Prof. dr hab. Krystyna Piróg-Rzepecka
† 12.11.2022
Z Uniwersytetem Opolskim (wcześniej Wyższą Szkołą Pedagogiczną) związana była od roku 1956 – aż do przejścia na emeryturę w roku 1999, przechodząc kolejne szczeble kariery akademickiej, od asystenta do profesora. Po utworzeniu w 1976 r. Instytutu Matematyki została jego pierwszym dyrektorem. W latach 1979–1982 pełniła funkcję prezesa opolskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Matematycznego.
Za działalność naukową i dydaktyczną została odznaczona m.in. Odznaką Honorową „Zasłużonemu Opolszczyźnie”, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotą Odznaką ZNP, Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Miasta Opola” oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Halina Piestrak-Krzesaj
† 19.11.2022
Wieloletnia pracownica Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Opolskiego. W ostatnich latach pełniła obowiązki kierownika dziekanatu Wydziału Filologicznego.
dr Stanisław Jędrzejowski
† 28.12.2022
Rozpoczął swoją pracę w Studium Języków Obcych ówczesnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w 1973 r. jako wykładowca języków klasycznych: łaciny, greki oraz języka angielskiego. Oprócz lektoratów, prowadził również zajęcia w Instytucie Filologii Angielskiej. Pełnił funkcję Kierownika SJO przez dwie kadencje na przełomie lat 70. i 80.
mgr Edward Stach
† 31.12.2022
Emerytowany lektor, wykładowca i były kierownik Studium Języków Obcych.
Jako oddany i aktywny germanista w 1982 r. dołączył do grona pedagogów Studium Języków Obcych ówczesnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej. Oprócz pracy w Uniwersytecie Opolskim był również tłumaczem przysięgłym i prowadził zajęcia z języka niemieckiego w Politechnice Wrocławskiej oraz Politechnice Opolskiej, w szkołach podstawowych Opolszczyzny, Liceum nr I w Opolu, a także Państwowej Medycznej Wyższej Szkole Zawodowej w Opolu.
dr Antoni Maj
† grudzień 2022
Wieloletni pracownik Wydziału Chemii Uniwersytetu Opolskiego (Instytutu Chemii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu).
Dr Antoni Maj był absolwentem studiów magisterskich kierunku chemia Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu (1966-1971). Po uzyskaniu tytułu magistra podjął pracę jako asystent z Zakładzie Chemii Fizycznej, by całe swoje zawodowe życie związać z Instytutem Chemii, a następnie Instytutem i Wydziałem Chemii Uniwersytetu Opolskiego.
Pełnił funkcje dyrektora Instytutu Chemii ds. dydaktyki (1989-1999) oraz prodziekana ds. studenckich Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii (1999-2005). Był członkiem Społecznego Komitetu do spraw Powołania Uniwersytetu w Opolu (1988-1994). Przez wiele lat kierował studiami podyplomowymi na Wydziale Chemii.
Za swoje szczególne zaangażowanie i wieloletnią pracę został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1996) oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
dr hab. Christian Aaron Lewandowski, prof. UO
† 3.01.2023
W 1999 r. uzyskał tytuł magistra historii Stanów Zjednoczonych na Uniwersytecie w Rochester, a w 2009 r. otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa (literatura amerykańska) na Uniwersytecie Opolskim. Stopień doktora habilitowanego otrzymał w 2017 r.
Od 2004 r. był zatrudniony na Uniwersytecie Opolskim na kolejnych stanowiskach: wykładowcy (2004–2009), adiunkta (2009–2019) oraz profesora UO (od 2019 r.). W latach 2017–2020 pełnił funkcję kierownika Zakładu Literatury i Kultury Amerykańskiej w Instytucie Filologii Angielskiej Uniwersytetu Opolskiego. Ponadto wykładał na Wydziale Anglistyki i Amerykanistyki Uniwersytetu w Ostrawie.
prof. dr hab. Joachim Glensk
† 7.01.2023
Historyk, literaturoznawca, prasoznawca. W 1959 r. ukończył filologię polską w Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie w 1968 r. obronił doktorat z dziedziny nauk humanistycznych. Tytuł doktora habilitowanego uzyskał w 1991 r. w ówczesnej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Z Uniwersytetem Opolskim związany był zawodowo od 1991 do 2005 r. Pełnił m.in. funkcję kierownika Zakładu Dziennikarstwa Instytutu Nauk Społecznych i kierownika Katedry Komunikacji Społecznej i Dziennikarstwa UO. Tytuł profesora tytularnego otrzymał w 1997 r.
Prof. dr hab. Joachim Glensk był także wieloletnim pracownikiem Instytutu Śląskiego w Opolu. Był laureatem wielu nagród oraz odznaczeń, m.in. Srebrnego oraz Złotego Krzyża Zasługi, Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski, a także Zasłużony Działacz Kultury.
dr hab. Janusz Malak, prof. UO
† 28.01.2023
Językoznawca, anglista, wieloletni pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Opolskiego. Tytuł magistra uzyskał w 1982 r. Stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa angielskiego otrzymał w 1992 r. Habilitację uzyskał w 2009 r.
Od 1989 r. był zatrudniony w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich w Opolu, a potem na Uniwersytecie Opolskim, gdzie zajmował kolejne stanowiska: asystenta (1989–1992), adiunkta (1992–2017), profesora nadzwyczajnego (2017–2018), starszego wykładowcy (2018–2021) i profesora UO (od 2021). W roku akademickim 1992/1993 pełnił funkcję kierownika Zakładu Języka Angielskiego. W kolejnych latach był kierownikiem Zakładu Językoznawstwa (1993–1996), zastępcą dyrektora Instytutu Filologii Angielskiej (1993–2012), zastępcą dyrektora ds. studiów wieczorowych (2002–2005) i zastępcą dyrektora ds. naukowych w Instytucie Filologii Angielskiej (2012–2016).
Witold Laszecki
† kwiecień 2023
Wieloletni, techniczny pracownik Uniwersytetu Opolskiego, od lat trwale i wyraziście wpisujący się w społeczny pejzaż kampusu naszej uczelni, a nade wszystko w pobliskie otoczenie Collegium Civitas.
Dbał o szeroko pojęty ład, funkcjonalność i ogólny porządek w gmachu CC, jak i całego kampusu. Pięknie świadczył, iż ta, z pozoru prosta praca posiada swój etos. Był człowiekiem skromnym, sprawiającym wrażenie osoby prostej, a dla niektórych ekscentrycznej: flanelowa koszula, ogrodniczki i… ta bujna broda, niczym u starożytnego myśliciela. Nieprzypadkowe to skojarzenie, wszak po bliższym poznaniu można było się zorientować, iż był osobą nietuzinkową. Oczytany; czytał literaturę z różnych obszarów, i to zarówno w języku polskim, jak i angielskim; z dumą mówił, iż czuje się humanistą. Otwarty na świat przyrody, jak i kultury, w tym na muzykę, także tę niszową (jazz, blues). Wśród społecznych wartości szczególnie upodobał sobie otwartość na drugiego człowieka oraz tolerancję.
prof. dr hab. inż. Andrzej Gawdzik
† 24.02.2023
Wieloletni pracownik Wydziału Przyrodniczo-Technicznego Uniwersytetu Opolskiego (Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu).
W 1963 r. uzyskał tytuły magistra inżyniera, na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W 1974 r. uzyskał stopień doktora nauk technicznych, na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Tam też w 1979 r. uzyskał tytuł doktora habilitowanego nauk technicznych. Profesorem tytularnym nauk technicznych został w 1991 r.
Po latach pracy w Instytucie Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” w Kędzierzynie-Koźlu, Zakładzie Inżynierii Chemicznej i Konstrukcji Aparatury PAN w Gliwicach, Politechnice Krakowskiej, w 1989 r. podjął pracę naukowo-dydaktyczną w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Początkowo objął stanowisko dyrektora Instytutu Techniki, a rok później dziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii WSP. Po ustąpieniu z funkcji dziekańskiej w 1996 r. został kierownikiem Katedry Inżynierii Procesowej UO, którą kierował do 2005 r. Należał do jednych z głównych twórców Wydziału Przyrodniczo-Technicznego UO, który powołano do życia w 1999 r. po podziale Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii. W latach 2005-2012 był dziekanem Wydziału Przyrodniczo-Technicznego UO. Był członkiem Ukraińskiej Akademii Nauk, Międzynarodowej Akademii Odkryć Naukowych i Wynalazków w Moskwie, Podsekcji Przepływów Wielofazowych i Płynów Nienewtonowskich, Sekcji Mechaniki Płynów, Komitetu Mechaniki Polskiej Akademii Nauk.
dr inż. Paweł Ratuszny
† 23.02.2023
Długoletni pracownik Wydziału Przyrodniczo-Technicznego.
Tytuł magistra inżyniera mechanika uzyskał w 1995 r. w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Opolu. Stopień doktora nauk technicznych, w zakresie budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń, uzyskał w 2003 r. na Politechnice Opolskiej. Od 2004 r. zatrudniony był na stanowisku adiunkta na Wydziale Przyrodniczo-Technicznym Uniwersytetu Opolskiego. Prowadził badania podstawowe i eksploatacyjne dot. procesów mechanicznych, materiałów sypkich, zagadnień inżynierii środowiska i odnawialnych źródeł energii. Był organizatorem Konferencji Naukowych „Odnawialne Źródła Energii – teoria i praktyka”. Za swoją działalność, na rzecz propagowania odnawialnych źródeł energii, uhonorowany nagrodą „Zielonego Feniksa”.
prof. dr hab. Bolesław Grabowski
† 14.06.2023
Uznany astrofizyk, ceniony specjalistaę w zakresie spektroskopii plazmy gwiazdowej i laboratoryjnej. Był pracownikiem Uniwersytetu Opolskiego w latach 1963-2008. Należał do zespołu badaczy, którzy na początku lat sześćdziesiątych ub. wieku rozpoczęli badania w obszarze fizyki plazmy na powstającej właśnie Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Wraz ze swoimi współpracownikami rozwiązał tzw. zagadkę astrofizyczną, wyjaśniając dlaczego Ogólna Teoria Względności „zawodzi” przy wyznaczaniu mas białych karłów.
Angażował się w pracę organizacyjną uczelni pełniąc szereg funkcji m.in.: prodziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii 1972-74, dyrektora Instytutu Fizyki 1981-93, członka Senatu 1981-93 kierownika Katedry Astrofizyki i Fizyki Teoretycznej 1996-2008.
Pan Profesor otrzymał liczne nagrody, należą do nich: Nagroda Młodych II st. Polskiego Tow. Astronomicznego 1966, 1968; Nagroda Min. Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki 1977, 1980, 1987; Nagroda Wojewody Opolskiego 1986; Krzyż Kawalerski OOP 1989; Medal KEN 1982.
kustosz Teresa Tomalska
† 9.07.2023
Wicedyrektor Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego w latach 1984-2002.
Pierwszą pracę podjęła w 1959 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Oleśnie Śląskim. Później w Opolu pracowała jako instruktor w bibliotekach publicznych pow. opolskiego, kierownik Oddziału Instrukcyjno-Metodycznego, i następnie do 30 czerwca 1975 roku kierownik Powiatowej Biblioteki Publicznej w Opolu. Tworzyła pierwsze gromadzkie biblioteki publiczne, gminne i punkty biblioteczne w powiecie opolskim. Po zmianach administracyjnych i likwidacji powiatów, na blisko dwa lata (1975-1976), przeszła do pracy w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. E. Smołki w Opolu.
Następnie przez osiem lat – do 30.08.1984 r. – pracowała w Bibliotece Głównej Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu. Od 1984 roku na kolejne osiemnaście lat związała się zawodowo z Biblioteką Główną Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, a potem Uniwersytetu Opolskiego. Przez prawie cały ten okres pełniła funkcję wicedyrektora tych placówek. W latach 1991-1992 była kierownikiem Biblioteki Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii. W 1993 roku przyjęła odpowiedzialne zadanie skomputeryzowania całego systemu bibliotecznego i informacyjnego Biblioteki Głównej oraz podległej sieci bibliotek specjalistycznych.
Pani mgr Teresa Tomalska od 1962 roku była aktywnym członkiem Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich okręgu w Opolu. Podjęła także trud zorganizowania Koła Stowarzyszenia Bibliotekarzy Seniorów. Za rzetelne, profesjonalne traktowanie obowiązków zawodowych, tworzenie zrębów bibliotekarstwa publicznego w Opolu oraz nowoczesnego bibliotekarstwa naukowego była nagradzana, wyróżniana i odznaczana: Odznaką „Zasłużonemu Opolszczyźnie” (1980), Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1981), Odznaką „Zasługi dla miasta Opola” (1984), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1986), Złotym Krzyżem Zasługi (2002), Medalem Uniwersytetu Opolskiego (2001), Medalem „W dowód Uznania” za zasługi dla bibliotekarstwa oraz Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (2002).
dr Danuta Tokar
† sierpień 2023
Ceniona specjalistka w zakresie dydaktyki fizyki. Była pracownikiem Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu w latach 1956-1990. Liderka zespołu twórców opolskiej szkoły dydaktyki fizyki, która zdobyła renomę nie tylko w Polsce, ale również w krajach ościennych: NRD, ZSRR oraz w Czechosłowacji.
Uczestniczyła aktywnie w organizowaniu procesu doskonalenia umiejętności zawodowych czynnych nauczycieli fizyki. W 1975 roku została powołana na kierownika Zakładu Dydaktyki w Instytucie Fizyki WSP w Opolu. W roku 1991 podjęła pracę w Wojewódzkim Ośrodku Metodycznym w Opolu jako konsultant metodyczny z fizyki. Skompletowała Sekcję Nauczycieli Doradców Metodycznych w zakresie nauczania fizyki. Ponadto w WOM-ie pełniła funkcję kierownika Zespołu Edukacji Matematyczno-Przyrodniczej.
Członkini Komitetu Redakcyjnego Fizyki w Szkole w latach 1975-2000 i Komitetu Wydawniczego w WOM-ie w Opolu w latach 1991-1999; przewodnicząca Opolskiego Oddziału PTF w latach 1981-85; ławniczka w Oddziale Penitencjarnym Sądu Wojewódzkiego w Opolu w latach 80-tych; członkini ZNP od 1956, a później Niezależnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Miała upoważnienie do wydawania opinii kwalifikujących podręczniki z fizyki do użytku szkolnego oraz pełniła funkcję rzeczoznawcy środków dydaktycznych do edukacji dydaktycznej z fizyki i astronomii.
Pani Doktor otrzymała: Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złoty Krzyż Zasługi, Zasłużony dla Miasta Opola i dla Województwa Opolskiego.
prof. Krzysztof Małyszczak
† sierpień 2023
Kierownik Kliniki Psychiatrii, Instytutu Nauk Medycznych, Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Opolskiego, wspaniały lekarz psychiatra, psychoterapeuta, superwizor, naukowiec i nauczyciel akademicki.
Był wieloletnim członkiem Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, kształcącym przyszłych lekarzy i psychoterapeutów. Jego dorobek naukowy obejmował w dużej mierze zagadnienia związane z powiązaniem funkcjonowania psychiki z objawami charakterystycznymi dla zaburzeń somatycznych.
prof. Marek Szczepański
† październik 2023
Ceniony w kraju i w świecie socjolog, przez wiele lat współtworzący środowisko opolskich socjologów i owocnie zaangażowany w jego rozwój.
W Uniwersytecie Opolskim obecny był od samego początku tworzenia się socjologii, najpierw w ramach niewielkiej Katedry, następnie Instytutu, w którym to objął funkcję kierownika Zakładu Socjologii Rozwoju Lokalnego i Regionalnego. Zarówno w ramach tego zakładu, jak i całego instytutu inicjował lub współrealizował wiele ważnych, interesujących i poznawczo cennych projektów oraz przedsięwzięć naukowo-badawczych.
dr Tadeusz Sawicki
† 07.04.2023
Wieloletni wykładowca matematyki na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, nauczyciel w LO w Głuchołazach, „Carolinum” w Nysie oraz I i II LO w Opolu.
dr Wiesław Szwiec
† 15.06.2023
Urodził się 21 lutego 1941 roku. Studia matematyczne ukończył w 1966 roku w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. W tym samym roku rozpoczął pracę w Katedrze Matematyki WSP w Opolu. Stopień doktora nauk matematycznych uzyskał w 1977 roku na Uniwersytecie Wrocławskim. Na Uniwersytecie Opolskim pracował do przejścia na emeryturę. Naukowo zajmował się analizą matematyczną, a konkretnie teorią równań różniczkowych, oraz dydaktyką matematyki. Był pracownikiem bardzo zaangażowanym w życie Uczelni – pełnił funkcje kierownika Zakładu Analizy Matematycznej, następnie kierownika Zakładu Dydaktyki Matematyki, był aktywnym członkiem PTM, ZNP, OTPN, opiekunem Koła Naukowego Matematyków. Prowadził też lekcje matematyki w klasach matematycznych I LO w Opolu, nad którymi Instytut Matematyki sprawował patronat. Za swoją sumienną i pełną zaangażowania pracę był wyróżniony m.in. medalem Zasłużony Dla Opolszczyzny oraz Złotym Krzyżem Zasługi.