Światowy Dzień Poczty (Dzień Znaczka Pocztowego) obchodzi się w dniu 9 października każdego roku. Datę tę wybrano ze względu na historyczne wydarzenie, jakim było powołanie Światowego (Powszechnego) Związku Pocztowego, jednej z najstarszych organizacji międzynarodowych, w dniu 9 października 1874 roku, na mocy podpisanego w Brnie Traktatu Berneńskiego.
Światowy Dzień Poczty został ustanowiony podczas kongresu Światowego Związku Pocztowego w roku 1969 w Tokio, w Japonii. Światowy Związek Pocztowy jest wyspecjalizowaną organizacją ONZ.
Dzień Poczty obchodzony jest w wielu krajach na świecie i na wiele sposobów. Dzień ten wykorzystywany bywa do promowania nowych usług pocztowych oraz wręczania nagród i wyróżnień pracownikom poczty. Z okazji Święta Poczty odbywają się wystawy filatelistyczne, dni otwarte w urzędach pocztowych oraz wydarzenia artystyczne i kulturalne.
W Polsce od 1956 w Światowy Dzień Poczty obchodzony jest Dzień Znaczka i wydawane są okolicznościowe znaczki pocztowe. W naszym kraju obchodzony jest też Dzień Poczty Polskiej. Jego obchody przypadają na dzień 18 października, na pamiątkę ustanowienia w tym dniu Poczty Królewskiej przez króla Zygmunta II Augusta w 1558 roku.
Ząbkowane obrazki mają fanów na całym świecie. Dlatego to międzynarodowe święto stało się pretekstem do przygotowania wystawy, na której można znaleźć książki właśnie z motywem znaczka pocztowego. Wybrane pozycje mogą zainteresować nie tylko pocztowców, filatelistów, czy historyków. Poniżej kilka pozycji na zachętę.
Znaczki pocztowe, stemple i materiały propagandowe z okresu plebiscytu na Górnym Śląsku z kolekcji Gerharda Torza
Włodzimierz Kosiński, Urszula Zajączkowska]
Opole: Muzeum Śląska Opolskiego
2005
Interesujące uzupełnienie historii Górnego Śląska napisane przez pryzmat materiałów pocztowych i propagandowych, będących w obiegu podczas plebiscytu, a zgromadzonych w niezwykłej kolekcji Gerharda Torza. Częstokroć unikalne artefakty ukazują historię i kulturę tego ważnego momentu w dziejach regionu.
Rola znaczków pocztowych w edukacji
Ryszard Chruszczewski
Poznań: eMPi²
2004
Małe znaczki mogą mieć ogromną moc – stając się inspiracją w procesie edukacji. Warto odkryć szczególną – nie tylko kolekcjonerską – wartość, jaką niosą ze sobą te wyjątkowe przedmioty. Znaczki pocztowe nie są jedynie symbolem korespondencji, lecz także narzędziem edukacyjnym, wspierającym nauczanie historii, geografii, kultury, czy sztuki. Przekazują pewną wiedzę, jak również skłaniają do refleksji i rozwijają kreatywność. Ryszard Chruszczewski przedstawia swoje spostrzeżenia na temat roli znaczków pocztowych w edukacji, podkreślając ich niezastąpione znaczenie.
Wojenne Dzieje: epizody II wojny światowej ilustrowane emisjami filatelistycznymi.
Marian Wawrzynkowski
Gdańsk: Polski Związek Filatelistów. Okręg Pomorski w Gdańsku
2022
Autor zabiera czytelnika w podróż przez historię w zupełnie nowy sposób. Za pomocą znaczków pocztowych przedstawia wojenne epizody i ożywia ich bohaterów. Dramatyczny okres II wojny światowej znalazł bowiem odbicie również w tej sferze życia, gdy chcąc nie chcąc trzeba było używać materiałów pocztowych emitowanych przez okupanta. Swoją drogą, nawet dziś niesmak budziłoby polizanie znaczka z wizerunkiem Adolfa Hitlera.
Firmy filatelistyczne w Wolnym Mieście Gdańsku oraz w Gdańsku/Sopocie w latach 1920-1944
Andrzej Emeryk
Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
2022
W swojej monografii autor dokumentuje istotną część historii związanej z handlem w Gdańsku – część mówiącą o obrocie znakami pocztowymi w latach istnienia Wolnego Miasta Gdańska z włączeniem lat niemieckiej okupacji. Było to możliwe dzięki posiadaniu bogatego materiału źródłowego na temat działalności sklepów filatelistycznych i filatelistów z owego okresu. Zbiory znaczków, stempli, kartek i listów przez lata gromadził w swej kolekcji ojciec autora. Nieocenionym wsparciem przy pisaniu książki służyli koledzy filateliści. Tak powstała monografia poszerzająca i wzbogacająca wiedzę o ówczesnym handlu znakami pocztowymi w Wolnym Mieście Gdańsku.
Polskie pocztowe wydania lokalne 1918-1919 na znaczkach “Germania”, Austro-Węgier i Ukrainy
Julian Auleytner, Stefan Petriuk
Warszawa; Langballigholz: Gdańsk: Polski Związek Filatelistów. Okręg Pomorski w Gdańsku
2020
Autorzy zapraszają do zagłębienia się w świat polskich emisji pocztowych z wybranych obszarów w okresie, gdy Rzeczpospolita odzyskiwała wolność po latach zaborów. Za sprawą znaczków w tej szczególnej kolekcji przekraczamy granice przestrzeni ale i czasu. Dzięki małym kawałkom papieru można dotknąć kawałków historii.
Pieniądze to nie wszystko
Andrzej Heidrich, Tomasz Suma
Wrocław: Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu
2021
To jeszcze jedna pozycja na naszej liście – również warta uwagi. Książka przybliża niezwykłą postać, jaką był wybitny polski grafik, ilustrator książek i projektant – Andrzej Heidrich. Był on m.in. autorem grafik na polskich banknotach oraz znaczkach pocztowych. Publikacja powstała w rocznicę śmierci artysty i stanowi zasłużony hołd dla mistrza, zwanego nawet ojcem polskiego pieniądza.
Wystawę przygotował Dział Udostępniania i Informacji Naukowej
Zdjęcia i opracowanie graficzne: Piotr Kasprzyk z Działu Systemów Informatycznych i Zbiorów Elektronicznych
Tekst: Łukasz Łobos z Działu Udostępniania i Informacji Naukowej oraz Marcin Podolan z Działu Bazy Wiedzy i Analiz Bibliometrycznych
Skład: Marcin Podolan