O Bibliotece Uniwersytetu Opolskiego

Biblioteka Uniwersytetu Opolskiego jest największą biblioteką naukową w regionie. Jej zbiory mają charakter uniwersalny i liczą ponad milion egzemplarzy książek, czasopism oraz zbiorów specjalnych. Różnorodny zasób zbiorów uzyskany został między innymi dzięki otrzymywanej od wydawców krajowej produkcji wydawniczej na mocy ustawy o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych.

Biblioteka świadczy usługi informacyjno-biblioteczne dla społeczności akademickiej, mieszkańców województwa opolskiego oraz dla wszystkich zainteresowanych czytelników. Wspiera działalność dydaktyczną, edukacyjną i badawczą uczelni, zapewniając profesjonalną obsługę informacyjną oraz dostęp do specjalistycznych baz naukowych polskich i zagranicznych.

W zasobach Biblioteki UO znajdują się ponadto interesujące kolekcje zbiorów, w tym: 747 – starodruków, 2317 – tytułów wydawnictw XIX w., 2178 silesianów.

Od 1999 r. książnica Uniwersytetu Opolskiego może poszczycić się posiadaniem unikatowej kolekcji Archiwum RODŁA – Zbiór Archiwalny Związku Polaków w Niemczech, ofiarowanej przez spadkobierców Edmunda Osmańczyka i jego asystentkę Helenę Lehr. Kolekcja zdeponowana w Bibliotece UO zawiera bogatą dokumentację działalności Związku, w tym fotografie, wycinki prasowe oraz nagrania wystąpień działaczy Związku zarejestrowane na płytach gramofonowych.

Biblioteka Uniwersytetu Opolskiego powstała w 1951 r. i wiąże się z dziejami jednej z wrocławskich uczelni – Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej we Wrocławiu. Okres wrocławski Biblioteki UO kończy się w 1954 r., wraz z przeniesieniem szkoły i zbiorów Biblioteki, liczących wtedy ponad 25 000 woluminów, do Opola.

Pierwszym dyrektorem Biblioteki została mgr Krystyna Suberlak, która pełniła obowiązki do 1955 r. Jej następcami byli: mgr Irena Mirska (1955–1956), mgr Tadeusz Stożek (1956–1965), dr Jan Reiter (1965–1967), dr Jan Jakubowski (1967–1974), prof. dr hab. Józef Długosz (1991–1993), dr Wanda Matwiejczuk (1976–1991, 1993–1994, dyrektor Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, a następnie Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego w latach 1994–2010). Od września 2010 r. funkcję i obowiązki dyrektora Biblioteki Uniwersytetu Opolskiego pełni bibliotekarz dyplomowany mgr Danuta Szewczyk-Kłos.

Kolejne lata funkcjonowania Biblioteki to szybki wzrost liczebności zbiorów bibliotecznych i prenumeraty czasopism dostosowanych tematycznie do istniejących i tworzonych kierunków kształcenia oraz rozbudowa struktury organizacyjnej. Na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat struktura systemu biblioteczno-informacyjnego UO była na bieżąco dostosowywana do potrzeb dydaktycznych i naukowych uczelni. Obecnie funkcjonuje w strukturze bibliotecznej UO Biblioteka Główna i 11 bibliotek specjalistycznych obsługujących prawie 10 000 zarejestrowanych użytkowników.

Rozwój Biblioteki został dwukrotnie wstrzymany, po raz pierwszy w wyniku wybuchu auli WSP 6 października 1971 r., co spowodowało zniszczenie magazynów, a w nich ok. 8% zbiorów bibliotecznych. Po raz drugi stało się to 9 lipca 1997 r., gdy powódź tysiąclecia zalała dwie kondygnacje budynku Biblioteki Głównej przy ul. Strzelców Bytomskich 2, zniszczyła pomieszczenia magazynowe i ok. 24% zbiorów. Mimo szybko podjętych działań konserwacyjnych i naprawczych ostatecznie zubytkowanych zostało 61 781 jednostek.

Na mocy Ustawy Sejmu RP z 10 marca 1994 r. z Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu utworzono Uniwersytet Opolski i Biblioteka uzyskała status biblioteki uniwersyteckiej, przyjmując nazwę Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego.

Kolejna zmiana organizacyjna związana jest z wejściem w życie Ustawy 2.0 oraz nowych rozwiązań organizacyjnych wynikających z nowego Statutu i Regulaminu Organizacyjnego UO. W efekcie tych zmian od dnia 1 stycznia 2020 r. na mocy Zarządzenia Rektora UO w Uniwersytecie Opolskim działa system biblioteczno-informacyjny, którego podstawę stanowi Biblioteka Uniwersytetu Opolskiego.

Komputeryzacja, cyfryzacja, Internet całkowicie odmieniły działalność Biblioteki oraz zakres i jakość jej usług. Uruchomiono programy digitalizacji zbiorów bibliotecznych oraz w październiku 2006 r., wraz z innymi bibliotekami naukowymi i publicznymi Górnego Śląska, przystąpiono do projektu współtworzenia zasobów Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.

W ostatnich latach działalność Biblioteki została ukierunkowana również na zadania związane z tworzeniem instytucjonalnego repozytorium dorobku naukowego pracowników Uniwersytetu Opolskiego – Bazy Wiedzy UO oraz propagowaniem idei otwartego dostępu do publikacji naukowych poprzez uruchomienie Platformy Czasopism Elektronicznych Uniwersytetu Opolskiego.